Bệnh trĩ ở bà bầu là tình trạng thường gặp phải, đặc biệt là giai đoạn mang thai 3 tháng cuối. Bị trĩ khi mang thai khiến nhiều mẹ bầu cảm thấy khó chịu, dễ bị stress, ảnh hưởng đến tâm lý và thể chất.
1. Bệnh trĩ ở bà bầu là gì?
Trĩ là một bệnh lý thường gặp trong thai kỳ, đặc biệt là khi mang thai 3 tháng cuối, khi tử cung mở rộng và gây áp lực lên tĩnh mạch. Trĩ là tình trạng sưng tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng.
Bị trĩ khi mang thai có thể gây ngứa, đau, hoặc chảy máu trong hoặc sau khi đi tiêu, gây nhiều khó chịu cho thai phụ. Tuy nhiên, bị trĩ khi mang thai không ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi như nhiều mẹ bầu lo lắng. Trong quá trình chuyển dạ, có thể lực đẩy sẽ tác động và làm tình trạng bệnh trĩ nặng hơn, tuy nhiên, tình trạng này thường biến mất sau khi sinh.
Một số phụ nữ bị bệnh trĩ khi mang thai lần đầu tiên. Nếu đã từng mắc bệnh trĩ trước đó, có nhiều khả năng thai phụ sẽ bị lại hoặc bị nặng hơn khi mang thai.
2. Vì sao dễ bị trĩ khi mang thai?
Bà bầu rất dễ bị trĩ vì những lý do sau:
- Khi thai nhi ngày càng phát triển, tử cung của người mẹ sẽ lớn hơn và gây áp lực vào xương chậu, đặc biệt là tĩnh mạch gần hậu môn và trực tràng, khiến các tĩnh mạch này sưng và gây đau.
- Khi mang thai, nồng độ hormone progesterone tăng lên cũng góp phần gây ra bệnh trĩ, vì làm giãn các thành mạch và làm chúng dễ bị sưng hơn.
- Thể tích máu khi mang thai tăng lên gây giãn tĩnh mạch cũng là một trong những nguyên nhân góp phần gây bệnh trĩ khi mang thai.
Ngoài ra, những yếu tố sau cũng tác động lên hậu môn làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ ở bà bầu:
- Táo bón, thường xuyên rặn nhiều khi đi ngoài
- Tăng cân quá nhiều khi mang thai
- Ngồi quá lâu hoặc đứng quá lâu trong một khoảng thời gian dài
3. Điều trị bệnh trĩ ở bà bầu
Thông thường bệnh trĩ sẽ tự khỏi sau khi sinh. Tuy nhiên, bị trĩ khi mang thai thường gây ngứa và đau, khiến bà bầu cảm thấy rất khó chịu, thậm chí nếu không chăm sóc đúng cách có thể khiến bà bầu bị sa búi trĩ. Để đề phòng biến chứng này có thể áp dụng các cách sau:
- Ngâm khu vực trực tràng trong nước ấm, có thể ngâm nhiều lần trong ngày
- Chườm lạnh khu vực bị trĩ sẽ giúp làm giảm sưng và giảm đau, có thể chườm nhiều lần trong ngày
- Luôn giữ vùng hậu môn sạch sẽ và khô ráo. Sử dụng khăn vải mềm nhúng vào nước ấm lau nhẹ nhàng vùng hậu môn sau khi đi tiêu hoặc sau khi tắm và giữ cho vùng này luôn khô ráo. Việc dư thừa độ ẩm có thể gây ra những kích ứng ở khu vực này
- Có thể sử dụng thuốc bôi trơn hậu môn để đi tiêu dễ dàng hơn
- Sử dụng baking soda dạng ướt hoặc khô để bôi tại vị trí trĩ, giúp giảm ngứa
4. Phòng ngừa bị trĩ khi mang thai
Để phòng ngừa bị trĩ khi mang thai, trước tiên cần tránh bị táo bón. Một số cách ngăn ngừa táo bón có thể kể đến như sau:
- Sử dụng thường xuyên và cung cấp nhiều chất xơ cho cơ thể bằng các loại trái cây như lê (có thể ăn cả vỏ), quả bơ và các quả mọng nước; các loại rau như bông cải xanh, rau cải; các loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, bỏng ngô; các loại đậu như đậu lăng và đậu xanh; các loại hạt như hạt hạnh nhân, hạt óc chó, …
- Cung cấp nhiều nước cho cơ thể. Phụ nữ mang thai nên uống đủ 3 lít nước mỗi ngày
- Hạn chế việc nhịn đi tiêu khi có nhu cầu bởi có thể gây ra tình trạng táo bón, là nguyên nhân gây bệnh trĩ ở bà bầu
- Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu trong thời gian dài. Nếu công việc văn phòng phải thường xuyên ngồi trước máy vi tính, hãy cố gắng dừng lại sau 30 phút, vận động nhẹ nhàng cơ thể bằng cách đi bộ (khoảng vài phút) để làm giảm áp lực lên khu vực hậu môn
- Khi nằm nên nằm nghiêng để làm giảm áp lực xuống các tĩnh mạch trực tràng
- Nếu thường xuyên bị táo bón và tình trạng này không cải thiện, nên hỏi ý kiến của bác sĩ về các loại thuốc nhuận tràng mà thai phụ có thể dùng
Bên cạnh việc tránh táo bón, thai phụ cũng nên thực hiện và tránh những điều sau để phòng ngừa bị trĩ khi mang thai:
- Tránh bưng bê hoặc nâng vật nặng vì sẽ làm tăng áp lực lên vùng bụng và hông chậu
- Nếu bị ngứa, nên tránh làm trầy xước da vì có thể ảnh hưởng đến thành tĩnh mạch
- Tránh ăn các loại thực phẩm có nhiều gia vị, vì có thể làm tình trạng ngứa nặng hơn và bị táo bón
- Tránh ăn các loại thực phẩm nhiều muối, thức ăn mặn, vì sẽ gây tích nước, làm tăng khối lượng dòng máu lưu thông
- Tránh tăng cân quá nhiều, gây áp lực lên trực tràng, làm tăng nguy cơ bệnh trĩ ở bà bầu
- Nên tập luyện thể dục nhẹ nhàng và thường xuyên như đi bộ, bài tập Kegel mỗi ngày để tăng lưu thông máu và cải thiện tiêu hóa.
Bị trĩ khi mang thai gây đau rát vùng hậu môn, khiến mẹ bầu rất khó chịu. Để cải thiện triệu chứng, bên cạnh các cách nêu trên, thai phụ có thể sử dụng thuốc, tuy nhiên nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn, không nên tự ý mua thuốc về dùng.
