Viêm lộ tuyến cổ tử cung là tình trạng tổn thương lành tính phổ biến ở phụ nữ độ tuổi sinh sản. Bệnh thường không quá nghiêm trọng, song nếu xử trí không đúng cách có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Nhiều chị em thắc mắc bị viêm lộ tuyến cổ tử cung có gây vô sinh không?
Nguyên nhân gây lộ tuyến cổ tử cung
Lộ tuyến cổ tử cung (tên tiếng Anh là Cervical Ectropion) xảy ra do sự gia tăng hormone estrogen trong cơ thể. Estrogen làm tăng sinh và biệt hóa các tế bào biểu mô tử cung, khiến các tế bào tuyến vốn nằm bên trong cổ tử cung bị lộ ra ngoài, gây hiện tượng lộ tuyến.
Lộ tuyến thường xảy ra vào thời điểm estrogen trong cơ thể tăng cao. Một số nguyên nhân và yếu tố làm tăng nguy cơ xuất hiện lộ tuyến bao gồm giai đoạn dậy thì, phụ nữ mang thai, sử dụng thuốc tránh thai hoặc đang trong giai đoạn rụng trứng. Ngoài ra một số trường hợp có thể do yếu tố bẩm sinh. Ngược lại, lộ tuyến cổ tử cung hiếm gặp ở phụ nữ mãn kinh do estrogen trong cơ thể suy giảm, cổ tử cung teo nhỏ.
Thầy thuốc ưu tú – BSCKII Lê Văn Thụ cho biết trong các tài liệu y khoa không có khái niệm “viêm lộ tuyến tử cung”. Thực tế nhiều người thường nhầm lẫn giữa tình trạng cổ tử cung lộ tuyến (tình trạng lành tính xảy ra do tế bào tuyến vốn nằm trong cổ tử cung bị lộ ra ngoài) và viêm cổ tử cung (tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở cổ tử cung do vi khuẩn lây nhiễm qua đường tình dục như vi khuẩn chlamydia, lậu cầu, virus herpes hoặc dị ứng với bao cao su, dung dịch vệ sinh gây ra.
Bệnh biểu hiện qua nhiều triệu chứng khó chịu ra máu âm đạo bất thường, đau khi quan hệ). Do đó để phân biệt chính xác tình trạng bệnh thực tế, bác sĩ cần thêm các chỉ định xét nghiệm, chẩn đoán cận lâm sàng khác để đưa ra kết luận và hướng điều trị phù hợp.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung có gây vô sinh không?
Lộ tuyến cổ tử cung không trực tiếp gây vô sinh và thường không ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng mang thai cũng như sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, nếu có kèm theo tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn, nấm… có thể làm ảnh hưởng đến môi trường âm đạo và cổ tử cung, gián tiếp làm giảm khả năng thụ thai.
Ngoài ra, bác sĩ Thụ cho biết lộ tuyến cổ tử cung có thể làm tăng nguy cơ nhiễm virus HPV, nhưng tình trạng lộ tuyến không phải tổn thương tiền ung thư và không gây ung thư cổ tử cung.
Chẩn đoán lộ tuyến cổ tử cung như thế nào?
Để xác định chính xác tình trạng lộ tuyến cổ tử cung cũng như loại từ các bệnh lý khác có biểu hiện tương tự, các phương pháp chẩn đoán có thể được áp dụng gồm: (3)
- Thăm khám phụ khoa: Lộ tuyến có thể được phát hiện dễ dàng qua quá trình thăm khám phụ khoa bằng mỏ vịt. Khi quan sát trực tiếp cổ tử cung, bác sĩ có thể thấy vùng gần lỗ cổ tử cung có màu đỏ tươi, bề mặt trơn ướt và sần sùi hơn bình thường. Vùng này có thể bị chảy máu nhẹ khi chạm vào.
- Xét nghiệm PAP Smear: Xét nghiệm giúp phát hiện sớm các bất thường tế bào cổ tử cung, thường được chỉ định trong quá trình khám phụ khoa. PAP Smear giúp phân biệt tình trạng lộ tuyến cổ tử cung lành tính với các tổn thương nghi ngờ tiền ung thư. Mặc dù lộ tuyến cổ tử cung không gây ung thư, như do vùng tổn thương có thể gần giống với tổn thương ung thư cổ tử cung nên xét nghiệm này có ý nghĩa loại trừ nguy cơ;
- Soi cổ tử cung: Phương pháp dùng thiết bị phóng đại nhằm quan sát kỹ bề mặt cổ tử cung. Kỹ thuật này thường được chỉ định đối với trường hợp bị lộ tuyến rộng, viêm đỏ bất thường hoặc kết quả PAP không rõ ràng;
- Sinh thiết cổ tử cung: Trong một số trường hợp nghi ngờ tổn thương tiền ung thư hoặc không phân biệt được lộ tuyến với các bất thường khác, bác sĩ sẽ lấy mẫu mô nhỏ từ cổ tử cung để làm sinh thiết;
- Xét nghiệm nhiễm trùng: Đối với trường hợp người bệnh ra khí hư bất thường, mùi khó chịu… bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm nhằm tìm kiếm vi khuẩn gây viêm nhiễm.
Cần làm gì nếu có kế hoạch mang thai nhưng đang bị lộ tuyến cổ tử cung?
Nếu chị em có kế hoạch mang thai, cần chú ý theo dõi và xử lý tình trạng lộ tuyến cổ tử cung sớm, tránh đến khi mang thai mới điều trị. Chị em cần lưu ý:
1. Điều trị dứt điểm lộ tuyến cổ tử cung
Trước khi mang thai, chị em cần thăm khám phụ khoa kỹ lưỡng để xác định mức độ lộ tuyến cổ tử cung, có kèm theo triệu chứng viêm nhiễm hay không, cần can thiệp điều trị hay chưa. Nếu vùng lộ tuyến lớn, ra nhiều khí hư kèm mùi khó chịu, ngứa rát, khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị như:
- Ngưng uống thuốc tránh thai nội tiết (nếu có);
- Theo dõi mà không cần can thiệp nếu tình trạng lộ tuyến nhẹ, không triệu chứng, không ảnh hưởng đến sinh hoạt;
- Đặt thuốc âm đạo kết hợp uống thuốc nếu có viêm nhiễm kèm theo;
- Đốt điện, áp lạnh hoặc laser trong trường hợp lộ tuyến rộng, kéo dài;
2. Phương pháp hỗ trợ sinh sản
Trong trường hợp vợ chồng mong muốn có con trong thời gian dài nhưng không thành công, đồng thời người vợ có lộ tuyến cổ tử cung kéo dài, bác sĩ có thể tư vấn thêm các phương pháp hỗ trợ sinh sản như:
- Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)
- Thụ tinh ống nghiệm (IVF)
Tùy theo mức độ viêm và mức độ ảnh hưởng của lộ tuyến đến môi trường cổ tử cung, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe sinh sản của người vợ. Việc điều trị lộ tuyến cổ tử cung có thể được tiến hành trước hoặc song song với quá trình thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản để đảm bảo điều kiện thuận lợi nhất cho quá trình thụ thai và làm tổ của phôi.
Biện pháp phòng ngừa lộ tuyến cổ tử cung
Lộ tuyến cổ tử cung xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố cơ thể và đặc điểm sinh lý, do đó không có cách phòng ngừa hoàn toàn tình trạng này. Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn, chị em vẫn có thể áp dụng một số biện pháp giúp giảm nguy cơ biến chứng, khó chịu hoặc nhiễm trùng kèm theo:
- Khám phụ khoa định kỳ: Thăm khám sức khỏe sinh sản định kỳ giúp phát hiện sớm các thay đổi bất thường ở cổ tử cung, theo dõi tình trạng lộ tuyến cũng như đánh giá kịp thời nguy cơ viêm nhiễm;
- Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Tuyệt đối không thụt rửa âm đạo, lạm dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ; nên lau từ trước ra sau sau khi đi vệ sinh để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập âm đạo;
- Quan hệ tình dục an toàn: Quan hệ chung thủy với một bạn tình, sử dụng bao cao su để giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục;
- Tránh lạm dụng thuốc tránh thai hàng ngày trong thời gian dài: Việc sử dụng thuốc tránh thai nội tiết kéo dài có thể thúc đẩy hình thành lộ tuyến, tăng nguy cơ lộ tuyến cổ tử cung khi gặp điều kiện thích hợp;
- Theo dõi kỹ khi mang thai: Trong thai kỳ, estrogen thường tăng cao làm tăng khả năng xảy ra tình trạng lộ tuyến. Vì vậy chị em cần thăm khám, theo dõi cẩn thận nếu có triệu chứng đi kèm, đồng thời tuân theo các hướng dẫn từ bác sĩ điều trị.
