Nếu như trong hành trình 9 tháng mang thai, sự phát triển của thai nhi phụ thuộc chính vào chế độ dinh dưỡng của mẹ thì ở thời điểm chuẩn bị mang thai, việc nên ăn gì, bổ sung dinh dưỡng như thế nào cần có cả người bố thực hành. Chế độ dinh dưỡng khoa học của cả hai vợ chồng trước khi mang thai có vai trò quan trọng trong việc tạo nên phôi thai khỏe mạnh.
Dưới đây là những lưu ý về dinh dưỡng cho bố và mẹ trước khi mang thai
1. Đối với người mẹ:
- Mẹ cần quan tâm đến chế độ dinh dưỡng lành mạnh từ trước khi mang thai 3 tháng bởi đó là thời gian trứng trưởng thành và sẵn sàng cho quá trình thụ thai. Bổ sung dinh dưỡng hợp lý chính là sự chuẩn bị tốt để có được trứng chất lượng, từ đó hạn chế thấp nhất rủi ro có thể xảy ra trong thai kỳ. Cụ thể, mẹ nên ăn đa dạng thực phẩm, ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước, hạn chế thức ăn không có lợi cho cơ thể như thức ăn nhiều dầu mỡ, đường, muối…
- Bên cạnh đó, axit folic liều lượng 400mcg/ngày được khuyến cáo sử dụng cho tất cả phụ nữ chuẩn bị mang thai, giúp ngừa dị tật ống thần kinh – một biến chứng sản khoa thường xảy ra trong những tuần đầu của thai kỳ – cho thai nhi.
- Sắt và canxi cũng cần được tăng cường để chuẩn bị cho quá trình mang thai sắp tới, bởi khi mang thai, tổng lượng máu trong cơ thể mẹ sẽ cần tăng lên gấp 1,5 lần do đó nhu cầu đủ sắt để tạo máu ở cơ thể mẹ tăng lên; đồng thời 1 lượng lớn canxi được huy động để hình thành hệ xương cho em bé (khi thiếu canxi, mẹ có nguy cơ bị loãng xương, mất xương). Mẹ có thể bổ sung các chất dinh dưỡng này trước khi mang thai từ các loại rau lá xanh đậm như rau ngót, rau muống, rau chân vịt, bông cải xanh, thịt nạc, hải sản, trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa. Bên cạnh đó, cần bổ sung thêm bằng cách uống sắt, canxi theo hướng dẫn của bác sĩ.
2. Đối với người bố:
- Bố cần ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là những thực phẩm giàu axit folic, kẽm, selen, vitamin C nhằm thúc đẩy cơ quan sinh sản sản xuất nhiều tinh trùng khỏe mạnh. Theo đó, các thực phẩm mà người bố cần tăng cường bổ sung là hải sản, các loại rau lá xanh đậm, các loại hạt, trái cây họ cam quýt, giá đậu, socola đen…
- Thuốc lá, rượu bia, chất kích thích được đánh giá là những nguyên nhân cản trở sự phát triển của tinh trùng, thậm chí phá hỏng cấu trúc DNA của tinh trùng dẫn đến các trường hợp tinh trùng loãng, yếu, ít di động hoặc không di động, từ đó gây khó thụ thai, vô sinh, hiếm muộn. Vì vậy, người bố nên hạn chế tối đa các chất này.
- Trong chế độ dinh dưỡng trước khi mang thai, cả bố và mẹ cần tránh tăng cân quá nhiều, nên giữ cân nặng ở mức vừa phải sẽ thuận lợi hơn cho việc thụ thai.
Ngoài vấn đề bổ sung dinh dưỡng trước khi có thai, yếu tố tâm lý và sức khỏe cũng cần được chú trọng. Bố mẹ cần đi khám sức khỏe tiền sản để bác sỹ đánh giá và tiên lượng những thuận lợi cũng như khó khăn trong quá trình thụ thai và mang thai. Riêng mẹ còn cần kiểm tra khả năng miễn dịch với virus rubella, thủy đậu, cúm, bệnh phụ khoa… để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi.
